Kimdir Serem Arda?
Gerçek adı bilinmeyen bir kalem...
“Serem Arda” bir yazar adı, bir yankının adı.
Bu ismin arkasında bir kişi değil, bir çağrının sesi var:
mitolojiyle konuşan, tarihle düş gören, kelimelerde ev bulan bir ruh.
Serem Arda’nın yazdıkları, kişisel olandan çok daha fazlasını anlatmak için var.
Çünkü bu hikâyeler, bireysel kimliklerden çok, ortak bilinçte yankılanan anlatılara ait.
Bu nedenle yazar adının ardında bir kişi değil, bir niyet gizlidir:
Unutulmuş olanı hatırlamak.
Ur Zamanı: Takvim ve Saatin Sırları
Web sitemizde sizi karşılayan bu özel tarih ve saat, bir zaman makinesi gibi sizi binlerce yıl öncesine, Mezopotamya'nın kalbine, Sümerlerin görkemli Ur şehrine taşıma amacı güder. Gösterimimiz, M.Ö. 3. binyılın sonlarında, Kral Ur-Nammu döneminde (yaklaşık M.Ö. 2112) kullanıldığı düşünülen zaman ölçüm sistemlerinden ilham alınarak özenle hazırlanmış modern bir canlandırmadır. Peki, bu kadim takvim ve saat nasıl çalışıyor? Gelin birlikte keşfedelim:
Takvim Sistemi: Doğayla Uyumlu Bir Ritim (Mu, Ay, Gün)
-
Ay ve Güneş'in Dansı: Sümer takvimi, ne sadece Ay'a ne de sadece Güneş'e dayalıdır; ikisinin ritmini birleştiren hassas bir Lunisolar sistemdir. Bu, hem Ay'ın evrelerini takip etmeyi hem de mevsim döngüleriyle uyumlu kalmayı sağlar.
-
Ur'un Ayları: Aylar, Ay'ın gökyüzündeki döngüsüne göre belirlenir ve geleneksel olarak yeni hilalin görülmesiyle başlar. Modelimizde bu başlangıçlar, modern astronomik verilerle (UTC yeni ay zamanları) yaklaştırılmıştır. Ekranda gördüğünüz ay isimleri, Ur şehrinin altın çağına ait otantik Ur III dönemi adlarıdır.
-
Zamanın Başlangıcı (Mu): Tarihi bir bağlam oluşturmak için, Ur şehrine adını veren Üçüncü Ur Hanedanlığı'nın kurucusu Kral Ur-Nammu'nun dönemi (M.Ö. 2112 civarı), takvimimizin başlangıç noktası yani "Mu 1" (1. Yıl) olarak kabul edilmiştir. Gördüğünüz "Mu" sayısı, o tarihten bu yana geçen Sümer yılıdır.
-
Takvimi Hizalayan Dokunuş (Dir): Ay takviminin Güneş yılıyla arasındaki küçük farkın zamanla büyümesini engellemek için, Sümerler zekice bir çözüm bulmuşlardı: birkaç yılda bir takvime fazladan bir 13. ay eklemek! Bu "Dir" (Ara Ay), takvimin mevsimlerle ve doğayla kusursuz uyumunu korumasını sağlardı. Modelimiz de bu periyodik ekleme prensibini takip eder.
Zaman Ölçümü: Gün Batımından Doğan Saat (Danna, UŠ)
-
Günün Başlangıcı: Günümüzden farklı olarak Sümer günü, bir önceki akşam Güneş'in batışıyla nefes almaya başlar. Bu nedenle saat hesaplamalarımız, antik Ur şehrinin yerel gün batımı anını başlangıç noktası olarak alır.
-
Günün Dilimleri (Danna): Bir tam gün (gün batımından sonraki gün batımına kadar olan süre), 12 eşit zaman dilimine ayrılır. "Danna" adı verilen bu dilimlerin her biri, yaklaşık 2 modern saate karşılık gelir.
-
Anın Nabzı (UŠ): Zamanı daha hassas ölçmek için her bir Danna da kendi içinde 30 eşit alt birime bölünür. "UŠ" olarak bilinen bu birimler, yaklaşık 4 modern dakikalık kısa anlardır.
-
Anlık Gösterim: Ekranda gördüğünüz "X. Danna Y. UŠ" ifadesi, Ur'daki son gün batımından bu yana ne kadar zaman aktığını, yani günün hangi büyük (Danna) ve küçük (UŠ) zaman dilimi içinde olduğumuzu gösterir.
Modern Dünya ile Köprü
Bu antik sistemi günümüzle daha kolay ilişkilendirebilmeniz için, Sümer tarihi ve saatinin yanında parantez içinde güncel Miladi takvim tarihi ve Ur/Mezopotamya bölgesi için geçerli modern saat (UTC+3) de bir köprü olarak sunulmaktadır.
Bir Modelleme Çalışması
Bu zaman gösterimi, tarihsel kayıtlara ve astronomik prensiplere dayanmakla birlikte, modern teknolojiler (astronomik kütüphaneler, önceden hesaplanmış veriler) kullanılarak oluşturulmuş bir modellemedir. Amacımız, Sümerlerin zamanı nasıl algıladığına dair bir pencere açmak ve bu büyüleyici medeniyete dijital bir saygı duruşunda bulunmaktır. Antik dönemdeki gözlemsel yöntemler ve yerel uygulamaların küçük farklılıklar gösterebileceğini belirtmek isteriz.